Thấp tim
(pkmc.info) - Thấp tim hay còn gọi là thấp khớp cấp hoặc sốt thấp khớp (rheumatic fever) được coi là một trong những bệnh của hệ miễn dịch mô liên kết hay thuộc hệ thống tạo keo...
Nguyên nhân gây bệnh là do liên cầu khuẩn bê ta tan huyết nhóm A. Bệnh thường gặp ở lứa tuổi học đường những cũng có những trường hợp mắc bệnh sau tuổi 20 hoặc muộn hơn nữa. Chẩn đoán xác định thấp tim khi có bằng chứng nhiễm liên cầu khuẩn nhóm A đường hô hấp (biểu hiện lâm sàng của viêm đường hô hấp trên và/hoặc phản ứng ASLO dương tính và/hoặc cấy dịch họng tìm thấy liên cầu) kèm theo ít nhất 2 tiêu chuẩn chính hoặc 1 tiêu chuẩn chính và 2 tiêu chuẩn phụ (tiêu chuẩn Johnes). Những tiêu chuẩn chính (triệu chứng chính) của bệnh gồm: viêm tim (viêm màng trong tim, viêm cơ tim hay viêm màng ngoài tim hoặc viêm tim toàn bộ), viêm khớp (sưng, nóng, đỏ và đau khớp có tính di chuyển, khỏi hoàn toàn không có di chứng ở khớp), múa giật Sydenham (vận động nhanh, các động tác dị thường, không tự chủ, không mục đích, kết hợp với yếu cơ ở một hoặc nhiều chi), ban đỏ vòng (là những vệt hay mảng màu hồng nhạt, xung quanh là những gờ hình vòng màu đỏ sẫm, thường ở trên thân người và gốc chi, không ngứa), hạt Meynet (hạt nhỏ ở dưới da, rắn chắc không đau, dính vào da, đường kính khoảng 0,5 - 2 cm trên nền xương nông hoặc ở bề mặt các cơ duỗi quanh khớp khuỷu, khớp gối, khớp cổ tay...). Các xét nghiệm khác bao gồm: chụp Xquang tim phổi (có thể thấy hình tim to, rốn phổi đậm hoặc phù phổi), điện tâm đồ (nhịp nhanh xoang, khoảng PQ kéo dài, điện thế ngoại biên thấp và ST chênh lên đồng hướng ở các chuyển đạo trước tim trong viêm màng ngoài tim có dịch). Siêu âm Doppler tim giúp chẩn đoán những tổn thương van tim, cơ tim và màng ngoài tim trong thấp tim. Điều trị bệnh gồm điều trị đợt thấp tim điều trị dự phòng thấp tim. Điều trị đợt thấp tim bao gồm chăm sóc bệnh nhân (bệnh nhân nghỉ ngơi tuyệt đối trong thời gian bệnh tiến triển, nhất là khi đã có tổn thương tim), điều trị bằng kháng sinh (Penicillin G x 1 - 2 triệu đơn vị/ngày, tiêm bắp từ 1 - 2 tuần hoặc uống Erythromycin nếu dị ứng với Penicillin), điều trị chống viêm (bằng thuốc chống viêm không steroid hoặc corticoid nếu viêm tim nặng). Điều trị dự phòng gồm hai mức: phòng bệnh cấp I (điều trị nhiễn khuẩn đường hô hấp trên do liên cầu khuẩn nhóm A) và phòng bệnh cấp II (tiêm bắp sâu benzathin penicillin 1.200.000 đơn vị cứ 3 - 4 tuần/lần cho bệnh nhân bị thấp tim để đề phòng sự xâm nhập hoặc nhiễm liên cầu nhóm A đường hô hấp trên gây ra các đợt thấp tim tái phát). Thời gian tiêm phòng thấp cấp II là 5 năm (với những bệnh nhân không bị viêm tim), đến 25 tuổi với những bệnh nhân đợt đầu đã có tổn thương tim, đến 45 tuổi với các bệnh nhân bị bệnh van tim mạn tính hoặc đã được mổ tách van, nong van hay thay van do tổn thương thấp tim.
TS. Tạ Mạnh Cường